De meeste mensen deugen (niet)?

Al eeuwen is de westerse cultuur doordrongen van het geloof in de verdorvenheid van de mens. Maar wat als we het al die tijd mis hadden? Wat denk jij?
In dit socratisch/filosofisch gesprek gaan we antwoorden zoeken op de vraag wat een goed mens is en of mensen echt wel deugen? Zijn we diep van binnen geneigd tot het goede of tot het kwade? Zijn mensen egoïsten of zijn we gehersenspoeld met het idee dat we allemaal egoïstisch zijn? Hoe verklaren we onze grootste misdaden? Is de mens slecht geboren omdat hij leeft in een oorlog van allen tegen allen (Hobbes) of worden we pas slecht gemaakt in en door de maatschappij (Rousseau)?
Geïnspireerd door een van Nederlands jongste , veelzeggende, veel schrijvende filosoof Rutger Bregman, gaan we dit onderwerp bespreken. In zijn boek vertelt hij over inzichten uit de psychologie, de economie, de biologie en de archeologie. Met de wetenschap aan zijn kant probeert hij oude vragen in een nieuw licht te bekijken om toch tot de conclusie te komen dat de meeste mensen deugen.
Er komen dus verschillende visies over de mens (mensbeelden ) aan bod. We bespreken Hannah Arendt, die tot de conclusie komt dat ook het extreem kwaad doen (bv volkerenmoord) niet ver weg is: de banaliteit van het kwaad. Of moeten we ons eerder afvragen of de meeste mensen wel kwaad kunnen doen?
Voor de oude Griekse filosoof Aristoteles was het antwoord makkelijk: er bestaan geen slechte mensen, alleen minder goede. Immers, zijn filosofie kende nog niet de duivel en het kwaad van het Christendom. Binnen deze religie moet je in god geloven om te kunnen deugen. Maar ‘god is dood’ zoals Dostojewski en Nietzsche al zeiden. Hoe kunnen wij dus wel goed zijn zonder het geloven in een hogere macht?
Als je tijd hebt kun je het boek ‘De meeste mensen deugen’ van Rutger Bregman lezen. Op YouTube vind je ook interessante links, zie hieronder.
https://www.youtube.com/watch?v=0itpzByij2k
https://www.youtube.com/watch?v=02UxUgdiXUE over of de haat in de wereld toeneemt (10 minuten)
https://www.youtube.com/watch?v=7dMVF0hKtxQ , utopia voor realisten
Ook de film ‘Hannah Arendt’ zegt iets over ons thema.
https://www.youtube.com/watch?v=WqXJULA9LQ8 25 minuten met een jonge interviewster
https://www.youtube.com/watch?v=h9Eu9E0sThA Bregman in Buitenhof: wat jij kunt doen voor een betere wereld
https://www.youtube.com/watch?v=fbHJ9_dAo4c Boekbespreking: De meeste mensen deugen (10 minuten)