12min.Online Ignite Talks Istanbul #2 (via zoom)

Konuşmacı: Mustafa Dermanlı
Moderasyon: Mehmet Özen ve Alper Akça

KÜÇÜK DÜNYAMIZ VE GERİDE BIRAKAMADIKLARIMIZ

TAŞINABİLİR KENDİ ‘KÜÇÜK DÜNYA’MIZ
Bundan tam 1 yıl önce 11 Mart 2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü pandemiyi ilan etti. Aynı gün Türkiye’de de ilk vakanın görüldüğü açıklandı. Klasik zihin haritalarımızı alt üst eden bu süreç kendimize sorduğumuz, derinlere attığımız soruları ve sorunları gün yüzüne çıkarmış oldu. Bunlardan biri de “Şehir hayatının dışında bir kentli olarak yeni bir yaşam/hayat/düzen kurmak mümkün mü?” sorunsalıydı.

Mustafa, kendi deyimiyle kurduğu küçük Dünyası sayesinde bu karmaşık “göç” yolculuğunu kırılganlıktan uzak, tatlı tatlı dönüştürmeyi başarmış. Peki ya beyaz yakalı diğer çoğunluk…
Kentli sınıfın köylere/yerele göç izdihamı neyi, nereleri, kimleri, nasıl etkilemiş olabilir?

Altı sene önce İstanbul’dan ayrıla(bile)n , Ege’ye doğru cesur bir yolculuğa çıkan Doli (1970 model VW tosbağa), sabit kalamayan halleriyle, Ege’de yaşamaya, yerelde üretmeye, küçük küçük hikâyeler biriktirmeye devam ediyor. Sevgili Mustafa, bu hikâyelerin zaman zaman öznesi olarak, bazen de muhtelif yollarla anlatıcısı olmayı yeğliyor. O, içinde bulunduğu zenginliğe, yaşamına sirayet eden ve belki de birbiriyle bağlantılı küçük hikâyeler sayesinde ulaştığını fark ettiği için “KÜÇÜK” kalmayı çok önemsemiş. Emek verdiği sosyal projeler, aktivist girişimler, dergiler, editoryal çalışmalar, yöresel yayınlar nasıl oluyor da köylü ile üretip Ege Bakkaliyesi altına beraber kazanmaya dönüşmüş?

GERİDE BIRAKAMDIKLARIMIZ
Nasıl başardın(ız) birader diye sorabileceğimiz ve yok mudur bu yolun dikenleri diye sorgulamak istediğimiz soru cevap bölümünde gerçekçi analizlerle kritik yapmak amacındayız.
Küçük bir hayat kurma hayaliyle şehirli olmayı bırakanların başına gerçekten neler geliyor? Gidilen o küçük kasabalarda/köylerde “geride bırakılamayan”ların BÜYÜK yansımalarını sorgulamak, tersine göçün sosyolojik ve toplumsal olumlu/olumsuz etkilerine kulak kabartmak da istiyoruz. Şehrini terk edenlerin romantik kahramanları olan beyaz yakalıların, pasif agresif ruh hali de yerel halkın orantısız savunma refleksi de anlamaya çalıştığımız/kritik edeceğimiz konular olacak.

Taşınabilir “Küçük Dünyası” ile Mustafa Dermanlı’nın ilham veren hikayesini dinlerken beyaz yakalının binbir tonunu kılaphauz* vari deneyimlemeye, 11 Mart pandemi yıldönümünü ona yakışan şekilde ZOOM platformu üzerinden anmaya davetlisiniz.

*Clubhouse’da yokuzdur.

Mustafa Dermanlı Kimdir?
Hayatımda bana ait bazı tag’ler yazdım kağıda: kibrit kutusu, vosvos, Bozcaada, köy, Ege Bakkaliyesi, kafe. Hepsinin ortak yanı kendilerinin küçük ama bana/çevreme (etki alanının ya da sosyal etkisinin) büyük olması.
90’lı yıllarda bir tane “küçük” kibrit kutusu ile başlayan kibrit kutusu koleksiyonu bugün 5000 dolayında ve TR’deki herhalde ilk 10 kişiden biriyim. Şu an 20 kafenin olduğu bi sokakta kimsenin orada kafe mi olur dediği ikinci kat bir yerde 8 masa ile başlayan “küçük” bir kafe 9 yıldır ayakta ve adı da kibrit kutusu!
2005 yılından beri bir “küçük” vosvosun içinde yolculuklar yapıyoruz. Arada karavanlar hariç (*). Burcu 2 yaşındayken alınan Vosvos, şu an 2 yaşında kızımızın altında, 40 yıldır süren bir hikaye.

Kışın beş yüz kişinin yaşadığı “küçük” bir adanın yedi senedir dergisini çıkartıyorum. Balıkçılarının 50 yıllık başıkçılık hikayelerini arşivliyorum.

Nerdeyse 17-18 senedir yerinden-yöresinden ürünlere olan düşkünlüğüm 5 yıldır bir markada birleşti ve Ege’nin “küçük” üreticilerini destekleyen bir modelle online gıda satışı yapıyorum.

Salgının itmesine gerek kalmadan verdiğimiz bir kararla, kızımızın eğitim yaşına dek 60-65 kişinin yaşadığı “küçük” bir köyde yaşıyoruz 1 senedir.

Bu altı “küçük” başlık benim hayatımın mihenk taşları. Taşra tecrübemin oluşumuna zaman zaman planlı, bazen de tesadüfler eşliğinde yön veren şeyler.