Kan de mens zonder vijand (het negatieve)?

In Europa en daarbuiten schieten mensen elkaar dood in een reële oorlog als of ze spelende figuranten zijn in een virtuele oorlog. Ze spreken bijna dezelfde taal, velen zijn verwant met elkaar en toch doden ze elkaar. In een vernietigingsoorlog waarbij de een daarmee begint en de ander zijn leven geeft om zich te verdedigen. Zou u zelf ergens voor willen sterven?
Kan de mens niet zonder vijanden? Wanneer ben je een vijand van de ander? Zijn er ‘absolute’ vijanden? Draagt de vijand en het bestrijden ervan juist bij aan het vormen van gemeenschappen.
Dit socratisch gesprek gaat dus over hoe vijandschap ontstaat en welke rol de ‘groep’, de ’gemeenschap’ daarbij speelt. Zou je voor het vaderland, voor idealen van de groep willen sterven en wordt de gemeenschap hechter als ze beseft welke offer ze heeft gebracht. Heeft het negatieve, het vijandige, het kwade een permanente plek in de samenleving?
Filosofische benadering:
Door een discussie in de Bali in Amsterdam een aantal jaren geleden raakte ik onder de indruk van het onderwerp dat aangezien de oorlog in Oekraïne bijzonder actueel is : is de westerse beschaving in verval omdat we niet meer bereid zijn om te vechten? (Oekraïne lijkt het tegendeel te bewijzen) De omstreden Duitse filosoof Carl Schmitt stelde in zijn boek ‘Het begrip politiek’ dat een gemeenschap een vijand nodig heeft om een gemeenschap te kunnen worden/zijn. Arnon Grunberg schreef een essay waarin hij het denken van Carl Schmitt toepast op onze tijd: “Inmiddels lijken we zo aan de welvaart verslingerd geraakt dat we ons alleen nog bekommeren om vermaak, gezondheid en eigen geluk. We mijden elke vorm van fysiek gevaar en hebben onze overtuigingen daarmee in overeenstemming gebracht: we verkiezen de dialoog boven geweld, en liever nog tolerantie of onverschilligheid boven de dialoog”. Kan een staat overleven als zij niet bereid is in het uiterste geval oorlog te voeren? Hoe kan een staat overleven als hij niet meer weet wie zijn vijanden zijn?
Begrippen als Identiteit, Staat, Moraal, Totalitarisme , (Tegenhoudende) Macht, Utopie etc. zullen de revue passeren.
https://www.youtube.com/watch?v=R4_S5kfiJCA met Frank Meesters, Coen Simos , Arnon Grunberg, Wierd Duk, Alexander Rinnooy Kan in de Bali
https://www.arnoldheumakers.nl/wp-content/uploads/2017/06/Schmitt.-Het-begrip-politiek.pdf
Arnon Grunberg, ‘Vriend en vijand. Decadentie, ondergang en verlossing” Prometheus
https://www.trouw.nl/cultuur-media/het-nieuwe-essay-van-arnon-grunberg-roept-tal-van-interessante-vragen-op~baba6864/ recensie van “Vriend en vijand”
https://www.youtube.com/watch?v=ih7Wu18IPog over Carl Schmitt